เกมส์..แห่งชีวิต (๒/๒)

โพสต์ทูเดย์ ฉบับวันที่ 25 ตุลาคม 2552

พวกเราต่างล้วนมีประสบการณ์กับเกมส์การพนัน เกมส์การเสี่ยงดวง ทุกเช้าหลายคนรีบเร่ง สาวเท้าให้ไวและเร็ว คาดหวังว่าเราจะไปให้ทันกับรถเมล์ที่กำลังเคลื่อนตัว ภาวนาว่าคนขับคงชะลอเราได้ หรือเมื่อพวกเราขับรถ เราก็อดลุ้นและนึกพนันในใจว่า ทัน ไม่ทัน กับไฟเขียวไฟแดงข้างหน้า ผลการพนันที่ออกมาก็คือ ทัน กับไม่ทัน เสียเวลามากหรือเสียเวลาน้อย ขณะเดียวกันเวลาที่เรารักใครสักคน เกมส์พนันที่ผุดขึ้นในใจทันทีก็คือ เราจะสมหวังหรือผิดหวัง พร้อมๆ กับทุกสิ้นปี เกมส์พนันในใจก็คือ เราจะได้รับเงินเดือนขึ้นเท่าไร โบนัสเท่าไร หรือเมื่อมีข่าวคราวเรื่องการปลดพนักงาน สิ่งที่ผุดขึ้นในใจคือ เราโดนหรือไม่โดน

ทุกเช้าเมื่อเราลืมตาตื่น เรารู้ได้ว่ากิจวัตรที่จะเกิดขึ้นในวันนี้จะเป็นอย่างไร หากว่าเรามีกิจธุระที่ธนาคาร
ร้านค้า หรือโทรศัพท์หาเพื่อน พูดคุยกับเพื่อนผ่านทางอินเตอร์เนต เราคาดหมายได้ว่าจะเกิดอะไรขึ้น เนื่องเพราะ โครงสร้าง และระเบียบสังคมกำหนดอยู่ แต่ความจริง เรารู้และตระหนักกับจิตใจของเราดีว่า ทุกสิ่งทุกอย่างที่ไม่คาดหมาย ไม่คาดคิดต่างสามารถเกิดขึ้นได้ คนคุ้นเคยที่เราได้พบปะ พูดคุยเมื่อวันวาร เราอาจพบว่าคนคุ้นเคยเหล่านี้ได้จากเราไปแล้ว หรือเราก็อาจพบว่าความเป็นตัวเรา สถานภาพของตัวเราเกิดการเปลี่ยนแปลงโดยไม่คาดคิด เช่นหลายคนที่กลับกลายจากเศรษฐีกลายเป็นยาจก จากสภาพเจ้าหนี้กลายเป็นลูกหนี้ได้ หรืออารมณ์ ความรู้สึกนึกคิด ความเชื่อ ทัศนคติของเรา หรือคนสำคัญที่เคยผูกคำสัญญากับเรา ก็สามารถแปรเปลี่ยนได้ เราล้วนต่างอยู่ภายใต้กฎของไตรลักษณ์ แต่พื้นฐานจิตใจของเราไม่ยอมรับ

เรามักเลือกที่จะพนันขันต่อกับกฎกติกาชีวิตในข้อนี้ เช่น เราเชื่อโดยไม่ต้องคิดนึกทบทวนว่า "ความสุขพึงต้องอยู่กับเราตลอดไป" "เราสามารถจัดการหรือกำจัดความทุกข์ได้" หรือ "ความทุกข์เป็นสิ่งน่ารังเกียจ พึงหลีกเลี่ยง" และที่สำคัญเราหลอกลวงตนเองว่า เราน่าจะได้รับการยกเว้นในกฎกติกาข้อนี้ ขณะเดียวกันในบางจังหวะของเกมส์ชีวิต เราก็ปิดกั้นตัวเอง และขังตัวเองอยู่ในโลกของความมั่นคง ปลอดภัย ด้วยการเลือกอยู่ เลือกกระทำในสิ่งที่เป็นความคุ้นเคย เช่น อุปนิสัยความเคยชิน การอยู่กับความกลัว สิ่งที่น่าสนใจของเกมส์ชีวิตเช่นนี้คือ ผลแพ้ชนะไม่ใช่จำนวนเงินได้หรือเสีย แบบที่เราคุ้นเคยในเกมส์การพนัน แต่ผลแพ้-ชนะของเกมส์ชีวิตที่เราเผชิญคือ การมีชีวิตที่เหมือนกับการถูกกัด-ข่วน เกิดเป็นบาดแผลชีวิตเล็กหรือใหญ่ก็ได้

ต้น เล่าประสบการณ์เล็กๆ แต่น่าสนใจให้ฟังว่า ในยามเย็นขณะที่กำลังทานอาหารเย็นกับแม่สนทนาตามประสาแม่ลูก จนใกล้เสร็จสิ้น น้องชายของเธอก็กลับบ้าน และมาร่วมทานอาหารเย็นด้วย ไม่นานคุณแม่ก็เอาซองกฏินที่ร่วมทำบุญมาให้ลูกชายอธิษฐาน อนุโมทนาในการร่วมบุญด้วย พริบตาที่เธอได้เห็นเหตุการณ์ตรงนั้น ความรู้สึกนึกคิด น้อยใจ โกรธ และเสียใจก็ผุดพรายขึ้นมากลางหน้าอก คำถามผุดขึ้นในใจทันทีว่า "อ้าว เกิดอะไรขึ้น" "ทำไมและทำไม .. เธอจึงได้รับการปฏิบัติที่ดูไม่เท่าเทียมจากคุณแม่เช่นนี้" ( เหตุการณ์สืบเนื่องจะเป็นอย่างไร คงขอเปิดโอกาสให้ผุ้อ่านใช้สิทธิในการจินตนาการต่อไปได้เต็มที่ )

อีกเหตุการณ์ก็คือ ตาล เล่าประสบการณ์ที่ตนเดินทางไปปฏิบัติธรรมที่แห่งหนึ่ง ด้วยไม่คุ้นเคยกับสถานที่ ทำให้เธอหลง โชคร้ายที่เป็นยามโพล้เพล้และใกล้ค่ำ เธอจำเป็นต้องเดินตัดผ่านกลางทุ่งหญ้าซึ่งจะช่วยย่นระยะทางการเดินทางให้ถึง ที่พักได้เร็วขึ้น แต่สิ่งที่ผุดขึ้นในใจเธอคือ ความกลัวต่อภัยอันตรายที่เกิดจาก "งู" เธอกลัวงูมาก และพบว่าช่วงการเดินตัดผ่านทุ่งหญ้า มันช่างทรมานและเลวร้ายเหลือเกิน ในหัวสมองเห็นแต่ภาพงูเต็มไปหมด ในที่สุดเธอก็ถึงที่หมาย ท่ามกลางความโล่งใจ และน้ำตา

อีกเหตุการณ์ คือ เตย จากการลองเล่นพนันบอล เริ่มต้นจากเงินจำนวนไม่กี่ร้อย ชัยชนะและเงินรายได้ที่เข้ามาอย่างง่ายดาย ค่อยๆ สร้างความชะล่าใจที่จะทำให้เตยค่อยๆ กล้าเล่นพนันบอลด้วยวงเงินที่สูงมากขึ้นและมากขึ้น และในที่สุดเตยก็พบว่าตนเองถลำลึกเมื่อตนเองตกเป็นหนี้พนันร่วมแสนบาท ความโลภที่ค่อยๆ เพิ่มพูน มันก็ค่อยๆ พาเตยลงสุ่หุบเหวนรกด้วย โชคดีอยู่บ้างที่เตยสามารถหยุดตนเองได้ ก่อนที่หนี้พนันจะบานปลาย

สิ่งที่สะท้อนในทั้งสามเหตุการณ์ก็คือ เหตุปัจจัยที่ทำให้เราต้องเป็นทุกข์ โดยเฉพาะความทุกข์ทางจิตใจ เราสามารถแยกได้ ๒ ลักษณะคือ ตัวเราเอง และเหตุปัจจัยจากภายนอก ตัวอย่างที่สอง สาเหตุความทุกข์ หลายคนอาจมองว่า คือ งู แต่หากพินิจให้ดีก็จะพบว่า แท้จริง "งู" ที่หลอกหลอนก็คือ งู ในความรู้สึกนึกคิดของตัวเธอนั่นเอง พร้อมกับที่ตัวอย่างแรกที่ดูเหมือนสาเหตุความทุกข์จะมาจากการกระทำของคุณแม่ แต่สิ่งที่ทำให้เรื่องราวความทุกข์นั้นบานปลายก็คือ ความรู้สึกนึกคิดที่ปรุงแต่งในจิตใจวุ่นวายใหญ่โต

ขณะที่เหตุการณ์สุดท้าย ความโลภเป็นสาเหตุสำคัญ พร้อมกับที่ค่านิยมสังคม รวมถึงช่องทางส่งเสริมเกมส์พนันบอลก็มีส่วนผลักดันให้เกิดความทุกข์อยู่ด้วย โดยเฉพาะกับผู้คนที่มีภูมิต้านทานต่ำต่อความโลภ และค่านิยมที่ล่อลวงเช่นนี้

แท้จริงสาเหตุภายนอกอาจมีส่วนอยู่บ้าง แต่ที่แท้ สิ่งที่ทำร้ายตัวเรามากที่สุด ก็คือ ตัวเราเอง คำพูดคมคายประโยคหนึ่งเคยกล่าวไว้ว่า "ไม่มีสิ่งใดทำร้ายเราได้ ถ้าเราไม่อนุญาต" ใช่หรือไม่ว่าตัวเรานั่นเองที่คาดหวัง กดดัน ให้รางวัลและลงโทษทัณท์ ยามที่เราผิดหวังจากสิ่งที่ต้องการ หรือยามที่เราได้รับในสิ่งที่ไม่พึงประสงค์

ที่สุดแล้วเกมส์ชีวิตนี้คือ อะไร เราทุกคนต่างรู้ดีว่า ปลายทางของชีวิต เราต้องจากโลกนี้ไป ทุกสิ่งทุกอย่างที่เรามีและยึดถือ ในที่สุดเราก็ต้องคืนกลับไป ทรัพย์สมบัติที่หามาก็ต้องตกเป็นของญาติมิตร คนอื่นต่อไป พร้อมกับที่ร่างกายที่เราพยายามดูแลรักษา เราก็ต้องคืนสู่ผืนดินในรูปซากศพหรือเถ้าถ่าน สิ่งที่เราติดตัวไปได้ก็คือ คุณความดีและภาวะการตายช่วงขณะของการลาจากว่า เราจะตายดี หรือตายไม่ดี

ทุกจังหวะก้าวของเกมส์ชีวิต บางเหตุการณ์ คือ โอกาสสำคัญของการเปลี่ยนแปลง บางเหตุการณ์ คือ บทเรียนอันมีค่า เท่าๆ กับที่หลายๆ เหตุการณ์ เป็นความทุกข์ยากเจ็บปวด เราพบได้ว่าในเหตุการณ์ที่เป็นความทุกข์ ความเจ็บปวด เราสามารถพบแสงสว่างได้เช่นกัน สำหรับตาล การได้ประจักษ์ชัดเจนว่า งูที่สร้างความหวาดกลัว แท้จริงมาจากการนึกคิดปรุงแต่งของตัวเอง ทำให้เป็นจุดเริ่มต้นให้ตาลสนใจศึกษาธรรมะ เรียนรู้เรื่องของสติ ต้น เรียนรู้ที่จะทำเท่าความคิดของตนเอง เช่นเดียวกับตาลที่เรียนรู้และเข็บหลาบจากการเป็นหนี้สิน

ท้ายที่สุดของเกมส์ จึงไม่ใช่เพียงผลแพ้ชนะ แต่คือ เราได้เรียนรู้อะไรจากเกมส์ชีวิตแต่ละขณะหรือไม่ การที่เราสามารถเรียนรุ้ได้ นั่นคือ สิ่งมหัศจรรย์ในชีวิต และหมายถึงการที่เรามีเทพคุ้มครองให้เราได้มีสติและปัญญาเพื่อช่วยนำทาง ชีวิต

ขอเราทุกท่าน ได้เล่นเกมส์ชีวิตนี้อย่างดี ด้วยสติ ปัญญาและสัมปชัญญะ

โดย...ชัยยศ ยโสธโร

ที่มา คอลัมน์ มองย้อนศร : http://www.budnet.org/

เขียนความคิดเห็น
ชื่อ:
หัวเรื่อง:
BBCode:
ความคิดเห็น:
รหัส:*

Powered by AkoComment 2.0!